రష్యా నుండి చమురు దిగుమతుల విషయంలో అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ తీసుకున్న నిర్ణయాలపై భారత్ వ్యూహాత్మకంగా.. శాంతియుతంగా స్పందించడం అంతర్జాతీయ వేదికపై ఒక కొత్త చర్చకు దారి తీసింది. 21వ శతాబ్దంలో దేశాల మధ్య సంబంధాలను, భౌగోళిక రాజకీయాలను చమురు ఏ విధంగా ప్రభావితం చేస్తుందో ఈ పరిణామాలు మరోసారి రుజువు చేశాయి. అమెరికా విధించిన భారీ సుంకాలు , దాని వల్ల భారత్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై పడే ప్రభావం, రత్ తీసుకుంటున్న సమతుల్య నిర్ణయాలు.. ఈ అంశాలు ఇప్పుడు ప్రపంచం దృష్టిని ఆకర్షిస్తున్నాయి.
ట్రంప్ చర్యల వెనుక అసలు ఉద్దేశ్యం
డొనాల్డ్ ట్రంప్ తన రాజకీయ జీవితంలో “అమెరికా ఫస్ట్” అనే నినాదాన్ని పదేపదే వినిపించారు. ఈ నినాదం వెనుక అమెరికా ఆర్థిక ప్రయోజనాలకే అత్యంత ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలనే బలమైన ఆలోచన ఉంది. రష్యాపై పాశ్చాత్య దేశాలు విధించిన ఆంక్షలను ధిక్కరించి, భారత్ రష్యా నుండి చమురును కొనుగోలు చేస్తుండటాన్ని ట్రంప్ తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. రష్యా నుంచి చమురు దిగుమతులు కొనసాగిస్తే తీవ్ర పరిణామాలు ఉంటాయని అమెరికా భారత్‌ను హెచ్చరించింది. అయినప్పటికీ భారత్ తన జాతీయ ప్రయోజనాలను, రష్యాతో ఉన్న దీర్ఘకాలిక వ్యూహాత్మక సంబంధాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని చమురు కొనుగోలును కొనసాగించింది. ఇది ట్రంప్‌ను ఆగ్రహానికి గురి చేసింది. గతంలో భారత్ ఉత్పత్తులపై ఉన్న 25% సుంకాన్ని 50%కి పెంచాలని ట్రంప్ నిర్ణయించారు. ఈ పెంపుదల ఆగస్టు 27 నుండి అమల్లోకి వస్తుందని కూడా ప్రకటించారు. అంతేకాదు.. ఇక భారత్ తో ఎలాంటి వాణిజ్య చర్చలు ఉండవని.. కటీఫ్ అంటూ ట్రంప్ మరింత కఠిన చర్యలకు ఉపక్రమించారు. ఈ సుంకాల పెంపుదల ముఖ్యంగా భారత్ నుండి అమెరికాకు ఎగుమతి అయ్యే కొన్ని కీలక ఉత్పత్తులపై ప్రభావం చూపుతుంది.
భారత్ వ్యూహాత్మక స్పందన: రైతులే ప్రాధాన్యం
ట్రంప్ నిర్ణయాలపై మోదీ ప్రభుత్వం తీవ్రంగా స్పందించకుండా అత్యంత ఓపికగా, వ్యూహాత్మకంగా వ్యవహరించింది. ఎదురుదాడికి దిగకుండా దేశంలోని రైతులు, మత్స్యకారులు, వ్యవసాయ ఉత్పత్తులపై ఈ సుంకాల ప్రభావం పడకుండా చూడటమే తమ ప్రధాన ధ్యేయమని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ స్పష్టం చేశారు. దేశ ప్రజల ప్రయోజనాలే తమకు అత్యంత ముఖ్యమని ఆయన ప్రకటించారు. “అవసరమైతే ఆ భారాన్ని మేమే మోస్తాం” అని మోదీ చేసిన వ్యాఖ్యలు కేవలం ఒక రాజకీయ ప్రకటన మాత్రమే కాదు. ఇది భారత్ స్వాభిమానాన్ని, ఆత్మవిశ్వాసాన్ని సూచిస్తుంది. ఇది అమెరికాకు వ్యతిరేకంగా పోరాడటం కోసం కాకుండా.. ప్రపంచ స్థాయిలో ప్రత్యామ్నాయ సరఫరా గొలుసులను అభివృద్ధి చేయాలన్న భారత్ దీర్ఘకాలిక ఆలోచనను సూచిస్తుంది. ఏ దేశంపై కూడా పూర్తిగా ఆధారపడకుండా ఉండాలనే ఆకాంక్షను ఈ వ్యాఖ్యలు ప్రతిబింబిస్తున్నాయి.
అమెరికా విదేశాంగ శాఖ భిన్నమైన వ్యాఖ్యలు
ట్రంప్ ఓవల్ ఆఫీస్ నుండి భారత్‌తో వాణిజ్య చర్చలు నిలిచిపోయాయని ప్రకటించిన కొద్దిసేపటికే అమెరికా విదేశాంగ శాఖ నుండి ఒక భిన్నమైన ప్రకటన వెలువడింది. భారత్ తమకు అత్యంత ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక భాగస్వామి అని ఆ శాఖ పేర్కొంది. ఈ రెండు విరుద్ధమైన ప్రకటనలు అమెరికా అంతర్గత రాజకీయాల్లో ఉన్న వైరుధ్యాలను స్పష్టం చేస్తున్నాయి. ట్రంప్ వ్యక్తిగతంగా తన “అమెరికా ఫస్ట్” విధానాలకు కట్టుబడి ఉన్నప్పటికీ, అమెరికా విదేశాంగ శాఖ భారత్‌తో సంబంధాలను సమతుల్యంగా, వ్యూహాత్మకంగా కొనసాగించాలనుకుంటున్నట్లు ఈ ప్రకటనల ద్వారా తెలుస్తోంది.
భవిష్యత్తు దిశగా భారత-అమెరికా సంబంధాలు
ట్రంప్ విధించిన సుంకాలతో భారత-అమెరికా వాణిజ్య సంబంధాలు ఒక కీలక దశకు చేరుకున్నాయి. అయితే, దీర్ఘకాలంలో అమెరికాకు భారత్ అవసరం తప్పనిసరి అవుతుంది. దీనికి ప్రధాన కారణాలు: భారత్‌లో వృద్ధి చెందుతున్న మార్కెట్, స్థిరమైన పాలన, మరియు ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక స్థానం. ఇలాంటి వివాదాలు భారత్‌కు ఒక “వేకప్ కాల్” లా పనిచేస్తాయి. ఇతర దేశాలపై ఆధారపడకుండా, స్వదేశీ ఉత్పత్తులను ప్రోత్సహించడం, దేశీయంగా అభివృద్ధిని సాధించాలన్న లక్ష్యాన్ని ఈ పరిణామాలు మరింత బలోపేతం చేస్తాయి. అమెరికా ఎప్పుడూ చైనా యొక్క పెరుగుతున్న ప్రభావాన్ని నియంత్రించాలనుకుంటుంది. ఈ క్రమంలో భారత్‌ను ఒక బలమైన ప్రత్యామ్నాయ భాగస్వామిగా చూసే అవకాశం ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో తాత్కాలికంగా కొన్ని ఉద్రిక్తతలు ఉన్నప్పటికీ, దీర్ఘకాలంలో భారత-అమెరికా సంబంధాలు బలోపేతం అవుతాయి.
ట్రంప్ విధించిన సుంకాలు, దీనిపై భారత్ ప్రదర్శించిన సహనం, రైతుల ప్రయోజనాలకు మోదీ ఇచ్చిన ప్రాధాన్యత, అమెరికా విదేశాంగ శాఖ నుండి వచ్చిన భిన్నమైన ప్రకటనలు.. ఇవన్నీ కలిసి ఒక స్పష్టమైన సందేశాన్ని ఇస్తున్నాయి. ఈ ప్రపంచంలో దేశాల మధ్య సంబంధాలు కేవలం “స్నేహం” మీద ఆధారపడి ఉండటం లేదు.. బదులుగా “స్వార్థం” , వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాల మీద ఆధారపడి ఉన్నాయి.
భారత్ తన నైతిక విలువలను, వ్యూహాత్మక ఆలోచనలను వదలకుండా, ఆత్మవిశ్వాసంతో ముందుకు సాగుతుండటం భవిష్యత్ అంతర్జాతీయ రాజకీయాల్లో ఒక ముఖ్యమైన పాఠంగా నిలిచిపోతుంది. ఇది భారత్ తన ప్రయోజనాలను ఎలా కాపాడుకోవాలో ప్రపంచానికి నేర్పిస్తుంది.
